Maculadegeneratie (seniele/leeftijdsgerelateerde maculaire degeneratie)
INTRAVITREALE ANTIVEGF-INJECTIES
PRP GROEIFACTOR INJECTIES
MAGNOVISIE THERAPIE
De oogbol bestaat uit refractieve instellingen die het licht van voren naar achteren op het netvlies richten. Het hoornvlies ervoor en de lens erachter richten het licht op de macula, het meest gevoelige gebied van het netvlies.
De oogbol bestaat van binnenuit uit 3 lagen: het netvlies is de binnenste, de vasculaire laag in het midden en het wit van het oog, dat de oogbol zijn stijfheid geeft, is de buitenste.
Objecten kunnen worden gezien wanneer de stralen die van de objecten komen, zich concentreren op het netvlies. Er zijn cellen in het netvlies die lichtenergie omzetten in elektrische energie en deze doorgeven aan de hersenen.
Het gebied dat de macula of gele vlek wordt genoemd, is het gebied waar het licht volledig is gefocust en het scherpste zicht optreedt. Het beeld wordt het duidelijkst naar de hersenen overgebracht door de kegelcellen in dit gebied. 90% van de gezichtsscherpte wordt gevormd in de gele vlek en 10% wordt gevormd in het omringende netvlies en vervolgens doorgegeven aan de hersenen.
De gele vlek is het netvliesgebied waar levenslange hoge lichtchemische en metabolische reacties plaatsvinden. Met toenemende leeftijd en genetische aanleg kunnen metabole residuen na de leeftijd van 50 niet uit deze regio worden verwijderd en beginnen zich op te stapelen. Deze gele stippen die zich ophopen in de netvlieslagen worden drusen genoemd.
In elektronenmicroscopische secties wordt gezien dat metabole afvalstoffen zich ophopen onder de retinale pigmentepitheelcellen in de vorm van vetafzettingen die drusen worden genoemd.
Deze opgehoopte vetten voorkomen dat het retinale pigmentepitheel zuurstof en voedingsstoffen uit de grote choroïdale vaten ontvangt. De cellen boven de vetophopingen sterven af. Deze aandoening is droge maculaire degeneratie.
Het pigmentepitheel heeft stamcelkenmerken en deze cellen scheiden groeifactoren af voor de levensvatbaarheid van fotoreceptorcellen. Wanneer deze cellen afsterven, gaan de fotoreceptorcellen erboven ook in slaapstand. Om ervoor te zorgen dat deze cellen hun levensvatbaarheid voortzetten, worden nieuwe glomerulus gevormd. Omdat deze glomerulus echter kwetsbaar en dun zijn, veroorzaken ze bloedingen en lekkage uit de bloedvaten, wat leidt tot beschadiging van fotoreceptorcellen.
Deze aandoening is natte maculaire degeneratie.
Het stadium waarin vetcellen, drusen genaamd, zich ophopen en pigmentepitheelcellen in slaapstand gaan, wordt droge seniele maculaire degeneratie in een vroeg stadium (SMD) genoemd.
Diagnose is in deze periode erg belangrijk. Er moeten zeer ernstige maatregelen worden genomen om de progressie van de ziekte te stoppen, hiermee kan het verloop van de ziekte worden vertraagd.
Als de ziekte verder vordert, beginnen de pigmentepitheelcellen af te sterven. In dit geval wordt het centrale zicht verminderd. Deze fase wordt atrofisch genoemd, dat wil zeggen droge SMD.
Als er nieuwe vaatvorming optreedt in het gebied waar de pigmentepitheelcellen afsterven, wordt dit stadium natte SMD genoemd. Dit is de meest kritieke fase en veroorzaakt ernstig verlies van het gezichtsvermogen.
In dit stadium worden medicatie-injecties, anti-VEGF genaamd, in het oog toegediend. Hiermee wordt beoogd de nieuwe bloedvaten die geschikt zijn voor bloeden te verkleinen/afsluiten en het oedeem in de macula te verminderen/verwijderen. Anders kan zich een aanzienlijke bloeding ontwikkelen onder de macula en in het glasvocht.
In het eerste jaar zijn ongeveer 8 intravitreale injecties nodig en deze injecties zijn vaak effectief. Er zijn echter gevallen die resistent zijn tegen injectie. In dit geval worden de geneesmiddelen die voor injectie worden gebruikt, gewijzigd of gecombineerd.
Nogmaals, als er geen reactie op de injecties is, moet “fotodynamische lasertherapie” worden overwogen, waarbij een speciaal medicijn in de armader wordt geïnjecteerd en aan het einde een speciale laser wordt toegepast die alleen de beschadigde nieuwe vaatformaties sluit.
Als ongewenste glomerulus niet onder controle kan worden gehouden, treedt overmatige bloeding in het oog op.
Wanneer de bloeding afneemt, is te zien dat alle retinale lagen in de macula beschadigd zijn, waardoor littekenweefsel en atrofie wordt gevormd (disciform littekenstadium). Als gevolg hiervan wordt het centrale zicht ernstig aangetast en ziet de patiënt alleen met hun perifere netvlies.
Symptomen, klachten en behandeling van maculaire degeneratie
Het is erg belangrijk voor een vroege diagnose dat iedereen ouder dan 50 jaar, vooral met een familiegeschiedenis van maculaire degeneratie, minstens één keer per jaar een oogbolcontrole moet hebben.
De patiënt mag in het vroege stadium geen klachten hebben, dat wil zeggen in het stadium waarin de vetten die drusen worden genoemd, zich beginnen op te hopen op de gele vlek. In dit stadium vertragen voor rokers het stoppen met roken, het beheersen van hypertensie en cholesterol en het bestrijden van obesitas de progressie van de ziekte ernstig.
Nogmaals, in het vroege stadium zal de inname van voedingssupplementen die rijk zijn aan antioxidante mineralen en vitamines en de inname van vitaminecomplexen het verloop van de ziekte vertragen. B12-b6-b1-foliumzuur en omega-3 zijn vooral nodig voor de vitale activiteiten van neuronale cellen, terwijl vitamine a-luteïne-caroteen noodzakelijk is voor de synthese van pigmenten die in fotoreceptoren worden gebruikt om hun gezichtsfunctie uit te voeren.
Vooral de consumptie van koolhydraten en suikers moet worden vermeden.
Mediterraans diëet
Gegrilde zalm: 2 dagen per week (alle vette vis mag, mits het gegrilde gefrituurde vis is heeft geen voordelen.)
Volop groene salades + geraspte wortel
Zachtgekookte eieren: 3 dagen per week (gekookt ei met abrikozenconsistentie)
Rozijnen met zwarte pitjes (vers wanneer in het seizoen) : 1 handvol 1 dag per week
Rauwe amandelen: 1 handvol 1 dag per week
Walnoten: 1 handvol 1 dag per week
Kefir: 1 glas 2 dagen per week
Elke dag 30 minuten buiten wandelen
Absoluut niet roken
Onthouding van alcohol
zou de progressie van de ziekte aanzienlijk moeten vertragen.
Beschermende bril:
Het filteren van blauw-violet licht met een golflengte van 415-455 nm vermindert het sterftecijfer van de fotoreceptoren met 25%.
Oranje lenzen van 500 nm worden aanbevolen voor patiënten die lijden aan overmatige verblinding waarbij ook de aanvankelijke staar- of kegelcellen zijn aangetast.
In het vroege stadium wordt de amsler grid-test gebruikt voor zelfonderzoek en follow-up van patiënten thuis.
Nadat u een leesbril heeft gedragen in een goed verlichte kamer, kijkt u eerst naar het vierkante papier dat uw arts u zal geven door één oog met uw handpalm te bedekken en vervolgens een paar keer per week hetzelfde voor het andere oog te doen.
Als er brekingen in de lijnen zijn of als u het middelpunt in het midden niet kunt zien, is de ziekte van het vroege stadium naar het vergevorderde stadium gegaan. Raadpleeg zo snel mogelijk uw oogarts.
Als de diagnose van het atrofische type is, bevindt het retinale pigmentepitheel zich in dit stadium meestal in de slaapstand. In dit stadium wordt het pigmentepitheel gewekt met een micropuls-sub-threshold laser. Met de toepassing van deze niet-brandende laser wordt voorzien in zowel groeifactorafgifte als biofotomodulatie, en wordt de pompfunctie van het pigmentepitheel gestimuleerd en wordt de drusenklaring versneld. In dit stadium kunnen, samen met micropulslaser, ook groeifactorinjecties aan de buitenkant van de oogbol worden toegepast. Indien nodig wordt Magnovision-ondersteuning toegepast.
Als rechte lijnen zoals deurranden of vlaggenmasten gebroken lijken of het verlies van het centrale zicht is begonnen, betekent dit dat de natte fase is begonnen.
Nieuwe vatformaties in de natte fase; het moet worden gedroogd met intraoculaire injectiebehandelingen en, indien nodig, fotodynamische laserbehandeling. Anders treedt in dit stadium zeer ernstig verlies van het gezichtsvermogen op.
Als permanent verlies van centraal zicht optreedt; revalidatiehulpmiddelen voor slechtziendheid, zoals telescopische brillen, lichte loepen, cctv-camerasystemen zullen vooral het lezen vergemakkelijken.
Implanteerbare miniatuurtelescoopoperaties kunnen in geschikte gevallen een goede optie zijn voor patiënten die hun centrale zicht in beide ogen hebben verloren als gevolg van maculaire degeneratie.
Aan het einde van de staaroperatie worden deze speciale lenzen in de ogen geplaatst en deze lenzen focussen het beeld op de gele vlek.
Met een prismatisch effect vergroten en verschuiven deze telescopen het beeld naar een intact netvliesgebied anders dan de beschadigde gele vlek.